ساختمان کارخانه یکی از مهمترین عواملی است که در هر صنعتی باید به آن توجه نمود. یکی ساختمان کارخانه مدرن باید به گونهای طراحی و آماده شود که ایمنی لازم برای نیروی انسانی، ماشین آلات، مواد، محصولات و هر گونه سرمایه سازمان را فراهم آورد. مدیران باید به ساختمان کارخانه به دید بخشی از تجهیزات تولید و عاملی برای افزایش اثربخشی عملیات تولید نگاه کنند. ساختمان باید به گونهای باشد که محیطی راحت و مطمئن را تداعی کند و نمادی از قدرت و پرستیژ شرکت باشد. اگر سازمان را به یک موجود زنده شبیه بدانیم شاید بتوان گفت ساختمان کارخانه، پوست و استخوان آن است. به همین دلایل است که باید توجه منحصر بفردی به طراحی و آماده سازی ساختمانهای کارخانه داشت. در یک ساختمان صنعتی باید به دو عامل طراحی ساختمان و انواع ساختمانها توجه داشت: • طراحی ساختمان ساختمان باید به گونهای طراحی شود که مجموعهای از امکانات مانند ناهارخوری، بوفه، رخت کن، کتابخانه، مراقبتهای پزشکی و اورژانس، تجهیزات حمل و نقل مواد و افراد، سیستم گرمایش و سرمایش، سیستم تهویه و ... را در خود جای دهد.

در طراحی یک ساختمان صنعتی باید عوامل زیر را مد نظر داشت: 1. انعطاف پذیری: این فاکتور باید حتماً در نظر گرفته شود زیرا اگر تغییر در شرایط محیطی و اقتصادی مدیران را مجبور به تغییر در عملیاتها و فناوری مورد استفاده نمود، آنها بتوانند از ظرفیتهای ساختمان استفاده نموده و سیستمها را تغییر دهند. از آن جهت که لزوماً همیشه ساخت یک ساختمان جدید قابل توجیه نیست مخصوصاً با تغییر در چیدمان، انعطاف پذیری ساختمان بسیار ضروری است. ساختمان باید به گونهای باشد که با حداقل تغییرات قادر به هماهنگی با انواع مختلف عملیات باشد. 2. محصولات و تجهیزات: در بسیاری از موارد نوع محصولی که تولید میشود در انتخاب نوع کف، سقف، سیستمهای گرمایش و تهویه و فضای ستونها موثر است. برای مثال ساختمانی که برای تولید محصولی موقتی طراحی میشود باید از مصالح و امکانات ارزانتری نسبت به ساختمانی که برای تولید یک محصول با تولید بلند مدت طراحی شده استفاده نماید. همچنین اگر محصولات تولیدی محصولاتی بزرگ و سنگین باشند ساختمانها متفاوت خواهند بود از حالتی که محصولات سبک و کم وزن هستند. 3. امکان توسعه: رشد و توسعه ساختمانها در بسیاری از سازمانهای تجاری امری عادی و قابل پیش بینی است و به گونهای نماد و شاخصی برای موفقیت آن سازمان به شمار میرود. اگر سازمانی احتمال رشد و توسعه را در آینده میدهد باید عوامل زیر را هنگام طراحی و آماده سازی ساختمانهایش در نظر بگیرد: • مساحت زمینی که در اختیار میگیرد باید به اندازهای وسیع باشد که برای طرحهای توسعه آینده شرکت جوابگو باشد. • طراحی ساختمانها باید به صورت مستطیلی صورت گیرد. ساختمانهای مستطیلی از آن جهت که از هر چهار سمت قابلیت توسعه دارند مطلوبتر هستند. • اگر توسعه عمودی ساختمان را در آینده پیش بینی میکنید باید فونداسیون قوی، ستونهای مناسب و نگه دارندههای مطمئن مد نظر داشته باشید. • اگر توسعه افقی ساختمان را در آینده پیش بینی میکنید باید دیوارهای اطراف به گونهای طراحی شوند که به راحتی قابل تخریب و جابجایی باشند، یعنی به عنوان دیوارهای حامل بار ساختمان استفاده نشوند. • فضاهای رفاهی و تجهیزات مربوط به کارمندان: فضاهای رفاهی باید به درستی در ساختمان جانمایی شوند زیرا میتوانند بر روحیه، راحتی و کارایی پرسنل تأثیرگذار باشند. نقشه ساختمان باید شامل مواردی مانند ناهارخوری، کافه تریا، آب سرد کنها، پارکینگ و مواردی مانند اینها باشد. در بسیاری از کشورها، صنایع از لحاظ حقوقی موظف به در نظر گرفتن برخی از این موارد هستند. امکانات رفاهی منجر به ایجاد شرایط کاری مطلوب میشوند و شرایط کاری مناسب یعنی کارایی پرسنل. به غیر از امکانات رفاهی باید فضاهایی را به عنوان فضاهای خدماتی در نظر گرفت. برای مثال اتاق ابزار، دفتر سرپرست، اتاق تعمیر و نگهداری، اتاق انبارداری و ... باید در طراحی ساختمان در نظر گرفته شوند. - انواع ساختمانها ساختمانهای صنعتی را میتوان در دو گروه ساختمانهای تخت (یک طبقهای) و ساختمانهای چند طبقهای دسته بندی نمود. انتخاب نوع ساختمان بر اساس مواردی مانند فرآیندهای تولید، مساحت زمین در دسترس و هزینههای ساخت صورت میگیرد. 1. ساختمانهای یک طبقه امروزه بسیاری از ساختمانهای صنعتی به صورت یک طبقه و تخت طراحی و ساخته میشوند به ویژه اگر از لحاظ دسترسی به زمین مورد نیاز مشکلی نداشته باشند. ساختمانهای تخت مزیتهای فراوانی دارند. استفاده از این نوع ساختمان به ویژه زمانی که جابجایی مواد به دلیل سنگینی دشوار باشد، به نور طبیعی (خورشید) نیاز باشد و یا تغییرات مستمر چیدمان قابل انتظار باشد، مطلوب است. مزایا: • انعطاف پذیری در تغییر چیدمان و خط تولید بیشتر است. • هزینههای تعمیر و نگهداری ماشین آلات حاصل از ارتعاشات تجهیزات کاهش مییابد زیرا در این نوع ساختمانها ماشین آلات روی زمین جانمایی میشوند. • توسعه ساختمان راحتتر صورت میگیرد. • هزینه جابجایی مواد کاهشمی یابد زیرا نیازی به تجهیزات حمل و نقل بین طبقاتی نیست. • اطمینان به قرار دادن ماشین آلات و تجهیزات سنگین در کف بیشتر است. • خطر آتش سوزی به دلیل گستردگی افقی ساختمان کاهش مییابد. معایب: • به دلیل نیاز به فضای بیشتر، هزینه تهیه زمین بیشتر است به ویژه در مناطق شهری. • هزینه سیستمهای گرمایش، سرمایش، تهویه و نظافت ساختمان بیشتر است. 2.ساختمان های چند طبقه مدارس، دانشگاهها، مراکز خرید، هتلها و بسیاری از صنایع خدماتی مانند کارخانههای نرم افزاری از نمونههای ساختمانهای چند طبقه هستند. استفاده از این ساختمانها به ویژه در صنایعی در شهرها واقع هستند بسیار محبوب است. استفاده از ساختمانهای چند طبقه برای تولید محصولات سبک و کوچک بسیار مرسوم است، به ویژه اگر قیمت زمین بالا باشد و هزینه ساخت طبقات اضافی کمتر از هزینه خرید و ساخت سطحی باشد. مزایا: • استفاده بیشتر از فضا نسبت به مساحت زمین. در مناطقی که قیمت زمین بسیار بالاست استفاده از ساختمان چند طبقه بسیار مرسوم و معمول است. • هزینه کمتر سیستمهای گرمایش و تهویه. • کاهش هزینههای انتقال و جابجایی مواد به دلیل امکان استفاده از ویژگی جاذبه زمین در حمل تجهیزات و کالاها از طبقات بالاتر به پایینتر. معایب: • سیستم انتقال و جابجایی مواد و کالاها پیچیدهتر است و زمان زیادی جهت جابجا شدن بین طبقات تلف میشود. • فضای زیادی از ساختمان صرف تجهیزاتی مانند آسانسورها، راه پلهها و راههای خروج اضطراری میگردد. • وزن قابل تحمل توسط کف طبقات محدود است مگر اینکه از مصالح خاصی در ساخت آن استفاده شود که در این صورت هزینههای ساخت افزایش مییابد. • امکان استفاده از نور طبیعی خورشید کاهش مییابد به ویژه اگر عرض عمود بر تابش خورشید به حدی طولانی باشد که باعث نرسیدن نور طبیعی به بخشهای مرکزی ساختمان شود. • تغییر و اصلاح چیدمان به راحتی و سریع انجام نمیشود و به عبارتی انعطاف پذیری آن کمتر است. (( احداث صنعت )) آمادگی انجام صفر تا صد اقدامات لازم جهت احداث (( ساختمان )) واحد صنعتی شما با کیفیت و هزینه و شرایط مناسب را دارد .